TAPUDA İŞYERİ OLARAK KAYITLI BULUNMASINA KARŞILIK FİİLEN KONUT ŞEKLİNDE KULLANILAN TAŞINMAZLARIN SATIŞINDA KDV
Yayın Tarihi: Aralık 2021
Dr. İsmail PAMUK-Yeminli Mali Müşavir
Barbaros SOYLU-S.M. Mali Müşavir
Ülkemizde, taşınmazların vergilendirmesi konusunda pek çok ihtilaflı konu mevcuttur. Bunlardan bir kısmı kanuni düzenlemelerle, bir kısmı da yargı karalarıyla çözüme kavuşmuştur. Ancak çözüme ulaşılıncaya kadar, hem mükellefler hem de kamu bakımından önemli maddi külfetler ortaya çıkmaktadır. Bu noktada, vergilendirmede kanunilik ilkesi ile bu ilkenin bir alt ilkesi olan belirlilik (açıklık) ilkesinin, ne derecede önemli olduğunu bir kez daha vurgulamak isteriz.
Konu bağlamında ihtilaf oluşturan konulardan biri de; tapu sicilinde kayıtlı nevi ile fiili kullanım şekli farklı olan taşınmazların satışında uygulanacak KDV oranıdır. Daha açık bir ifadeyle, tapu sicilinde işyeri olarak kayıtlı olan bir taşınmazın fiilen konut yada konut olarak kayıtlı bir taşınmaz fiilen işyeri olarak kullanılabilmektedir. Böyle durumlarda, söz konusu taşınmazın satışında uygulanacak KDV oranının ne olacağı ise tereddüt oluşturmuştur.
Esasen tereddüdün başlama noktası 08/08/2011 tarih ve KDVK-60/2011-1 sayılı KDV Sirkülerinde yer alan; taşınmaz teslimlerinde teslime konu taşınmazın işlem tarihi itibariyle geçerli fiili durumunun dikkate alınması gerektiği yönündeki düzenlemedir. KocaeliVDB Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü’nün 21/08/2013 tarih ve 93767041-130[28-2012/86]-160 sayılı özelgesinde de aynı yönde görüş bulunmaktadır. Vergi İdaresi 2014 yılından sonra bu görüşünden vazgeçmiş olmakla birlikte, bu süre zarfında bahse konu görüş temel alınarak yapılan işlemler nedeniyle mağduriyetler ortaya çıkmış ve bunlardan yargıya taşınanlar olmuştur.
Danıştay 4. Dairesinin 08/06/2021 tarihli ve Esas No:2021/2180, Karar No: 2021/3054 sayılı kararında; vergi mahkemesinin “ihtilafın çözümünün, satışı gerçekleşen gayrimenkulün işyeri mi, konut mu olduğunun belirlenmesi ile mümkün olduğu, TAKBİS sisteminden alınan tapu kaydında söz konusu taşınmazın niteliğinin “6 Katlı Betonarme İşyeri” olduğu, ayrıca davalı idarece sunulan dilekçe ekinde yer alan tapu işlem belgesi ve emlak rayiç değerine ilişkin Fatih Tapu Sicil Müdürlüğünün yazılarında taşınmaz cinsi ile kullanılış amacının “İşyeri” olarak belirtildiği görüldüğünden, söz konusu satış nedeniyle % 18 olarak hesaplanan ve tahakkuk ettirilen katma değer vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı” şeklindeki kararı onanmıştır.
Söz konusu karardan anlaşılacağı üzere, taşınmaz teslimlerinde, alıcının kullanım amacına bakılmaksızın, taşınmazın tapudaki türüne bakılacak ve KDV oranı buna göre belirlenecektir. Diğer bir ifadeyle, tapuda işyeri olarak kayıtlı taşınmaz işyeri, konut olarak kayıtlı taşınmaz da konut olarak KDV’ye tabi tutulacaktır.